آتشدان یا فایر بویز یا فایر پیت ظرفی گود است که داخل آن آتش روشن می‌کنند و جهت پیشگیری از پیشرفت آتش اطراف آن را با وسایلی مانند آجر می‌پوشانند. در قدیم از این آتش جهت گرم کردن و پخت و پز استفاده می‌شد، ولی امروزه از آن به عنوان وسیله دکوری بهره می‌برند، به همین دلیل مورد توجه طراحان و معماران قرار گرفته است. آتشدان در انواع مختلفی موجود است و اکثرا در فضای خارجی به کار می‌رود، ولی با ایجاد تمهیداتی می‌توان از پخش شدن دود و گازهای مضر آن در فضا جلوگیری کرد تا بتوان از آن در فضای داخلی نیز استفاده کرد.
انواع آتشدان در دکوراسیون
آتشدان از نظر سوخت در سه نوع گازی، سوخت مایع و هیزمی موجود است که در ادامه در مورد هر یک صحبت خواهیم کرد.
نقش آتشدان در دکوراسیون از نوع هیزمی
آتشدان هیزمی از آتشدان‌های قدیم اقتباس گرفته شده که در قدیم از آن جهت گرم کردن و پخت و پز استفاده می‌شد، ولی امروزه به شکل نوین طراحی شده است. در آن مخزنی تعبیه شده که این مخزن حالت گودی دارد و هیزم یا چوب را داخل آن قرار داده و آتش می‌زنند. صدای ناشی از سوخت چوب جذابیت خاص خود را داشته و بوی نوستالژیکی و گرمای آن نیز مورد توجه قرار گرفته است. ولی به دلیل دود پخش شده و گاز مضر آن در فضای داخلی قابل استفاده نیست، بالاخص اینکه نیاز به نظافت همیشگی دارد. ولی افراد زیادی علاقه‌مند به استفاده از آن در فضای داخلی مانند داخل ویلا هستند که در این صورت باید از دودکشی در خصوص آن استفاده کنند تا گازهای مضر و دود یا ذرات سیاه پخش شده از آن از مسیر دودکش خارج شوند. این مدل آتشدانی که دارای دودکش است حالتی مانند شومینه دارد که از استانداردهای امنیتی مانند حفاظ شیشه‌ای و دودکش برخوردار است. این آتشدان از جنس بتنی، آجری، سنگی و فلز طراحی و تولید می‌شود.
نقش آتشدان در دکوراسیون از نوع گازی
این آتشدان بر اثر سوختن گاز مایع و گاز شهری تولید شعله می‌کند، به همین دلیل گاز مضر از سوختن گاز پخش می‌شود که این گازها برای تنفس مضر هستند. به همین دلیل از آن در محیط باز مانند حیاط ویلا و دیگر محیط‌های بیرونی استفاده می‌شود. کسی که بخواهد از آن در فضای داخلی استفاده کند باید آتشدان گازی را مجهز به دودکشی کند تا گازهای مضر از دودکش خارج شوند و هواکشی را در اتاق باز کند تا اکسیژن کافی نیز وارد آنجا شود. در صورتی که استانداردهای لازم در این خصوص رعایت شود، این آتشدان نسبت به نوع هیزمی برای فضای داخلی مناسب‌تر است، زیرا با آلودگی کمتری همراه بوده و نگهداری و تمیز کردن آن نیز راحت‌تر خواهد بود. این سیستم در انواع مدل‌های دستی و هوشمند موجود بوده که نوع هوشمند مجهز به دکمه خاموش و روشن است و ایمنی بیشتری دارد. آتشدان گازی نیز باید در محلی نصب شود که در آنجا لوله کشی گاز وجود داشته باشد.
نقش آتشدان در دکوراسیون از نوع اتانولی یا الکلی
آتشدان الکلی با سوخت مایع تولید شعله می‌کند و اگر این سوخت از فرآورده‌های نفتی باشد بوی ناخوشایندی از آن به مشام می‌رسد. ولی الکل به دلیل اینکه از اجزای تخمیر شده کربوهیدرات گیاهان به دست می‌آید حالت فرار در حد پایین‌تری دارد، در نتیجه شعله تولید شده از آن دود، خاکستر، بو و گاز سمی پخش نخواهد کرد. ساختار این آتشدان بسیار نوین و بروز است، به این صورت که مجهز به مخزنی بوده که با گذاشتن قطعه آغشته به بیواتانول در داخل آن، شعله آتش ایجاد خواهد شد. این شعله زیبا مناسب دکوراسیون مدرن و مینیمال بوده و فضای داخلی را جذاب می‌کند. همچنین نسبت به دیگر سوخت‌ها کم خطر است، به همین دلیل در داخل ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی باید در مدت زمان کوتاهی از آن استفاده کرد، زیرا در زمان طولانی گازهای مضر را در محیط پخش می‌کند.
در آتشدان در دکوراسیون از چه متریالی به کار رفته
- آتشدان‌ها اکثرا در محیط‌های خارجی استفاده می‌شوند، به همین دلیل شرایط مختلف آب و هوایی مانند برف و باران روی آنها تاثیر می‌گذارد. علاوه بر آن حرارت آتش نیز روی بدنه آتشدان تاثیر منفی ایجاد می‌کند، به همین دلیل باید از متریال بادوام مانند استیل ضد زنگ و فولاد ضخیم ساخته شوند، تا در برابر ضربه، حرارت و باران مقاومت داشته باشند. همچنین نوعی که در داخل ساختمان به کار می‌رود بهتر است از نوع استیل ضد زنگ باشد.
- این آتشدان‌ها به دلیل اینکه بیشتر کاربرد دکوری دارند و بر اساس سوخت، در مدل‌ها و ابعاد متنوعی تولید می‌شوند تا بر حسب شرایط محیطی، امکان انتخاب اندازه و شکل مناسب آنها وجود داشته باشد.
- آتشدان‌ها را عموما روی میز مخصوص نصب می‌کنند و در این میز هم می‌توان نوشیدنی و غذا سرو کرد و هم می‌توان از گرمای آتشدان بهره‌مند شد. این میز نیز از جنسی ساخته می‌شود تا در برابر حرارت و گرما مقاومت بالایی داشته باشد. همچنین در اندازه‌ها و مدل‌های مختلف موجود است و نوع پایه کوتاه و بلند آن را می‌توان برای جلوی مبل یا به عنوان میز انتخاب کرد.
نکات ایمنی در خصوص استفاده از آتشدان در دکوراسیون
- به این دلیل که شعله آتش به سمت بالا و اطراف آن حرکت می‌کند، باید جهت نصب آتشدان، توجه کرد تا با فاصله با درختان و گیاهان قرار گیرد، مثلا در زیر درخت گذاشته نشود. همچنین باید دقت کرد آن را در کنار پرده یا مواد آتش‌زا قرار نداد.
- اگر از آتشدانی استفاده می‌کنید که از نوع گازی و بدون دودکش است، توجه کنید آن را در مسیر باد نصب نکنید، زیرا باد موجب خاموش شدن شعله شده و با خاموش شدن شعله نشت گاز ایجاد می‌شود و این باعث خفگی خواهد شد.
- در صورت استفاده از آتشدان هیزمی دقت کنید تکه‌های چوب سوخته شده بر اثر باد به دیگر نقاط پخش نشوند. بنابراین آن را به دور از حرکت باد قرار دهید.
- در صورت استفاده از هر نوع آتشدان در دکوراسیون در فضای بسته، باید از دودکش و دیگر وسایل ایمن استفاده کرد، زیرا پخش شدن گازهای مضر ناشی از آن باعث خفگی خواهند شد.
